OLYMPUS On-Demand Library
Add to Watch

Nội soi siêu âm qua thực quản

1     Phân nhánh ĐM thân tạng, ngang qua cơ hoành

2    TM gan, TM chủ dưới/ TM chủ dưới ngang qua cơ hoành

3     Hệ thống tim trái, ĐM phổi/ phân nhánh khí quản

4     Khí quản/ Cửa sổ ĐM phổi chủ (AP window)

5     ĐM dưới xương đòn trái

Để nhận biết các vị trí trong trung thất, bạn cần nhận biết các cột mốc theo chiều cao và trái/ phải. Cột mốc xác định chiều cao là – từ dưới lên trên – TM chủ dưới ngang qua cơ hoành (ranh giới giữa khoang bụng và trung thất), phần phân nhánh của khí quản, cửa sổ ĐM chủ – phổi, cung TM đơn thực quản và cung ĐM chủ. Cột mốc xác định trái/ phải là khí quản.

Ⅰ. Xác nhận cột mốc về chiều cao và trái/ phải

BƯỚC 1-1 Phân nhánh ĐM thân tạng

Sau khi đẩy ống soi vào phần dưới của thân vị, quan sát ĐM chủ bụng bằng cách xoay ống soi theo chiều kim đồng hồ. Đi theo ĐM chủ bụng về phía trên trong lúc kéo ống soi để xác định vị trí phân nhánh ĐM thân tạng. Quan sát hạch xung quanh đó.

BƯỚC 1-2 Cột cơ hoành

Khi bạn rút ống soi một chút từ vị trí phân nhánh ĐM thân tạng, một hình ảnh echo thấp dài và hẹp được quan sát thấy ngay lập tức phía trên ĐM chủ. Đây là phần cột cơ hoành và là mốc tham chiếu để cho bạn biết ranh giới giữa khoang bụng và trung thất.

BƯỚC 2-1 TM gan/ TM chủ dưới

Xoay ống soi ngược chiều kim đồng hồ để tìm hình ảnh thùy trái của gan. Trong lúc rút ống soi từ từ, đi theo TM gan trái xuất hiện ở phía góc trên màn hình nội soi siêu âm. Điều này giúp quan sát thấy TM chủ dưới.

BƯỚC 2-2 TM chủ dưới ngang qua cơ hoành

Bằng cách đi theo TM chủ dưới về phía trên trong lúc rút ống soi một chút, chúng ta có thể quan sát thấy TM chủ dưới ngang qua cơ hoành. Đây là ranh giới (đường màu đỏ) giữa khoang bụng và trung thất. Trên màn hình nội soi, trung thất nằm ở phía bên phải đường màu đỏ.

BƯỚC 3-1 Hệ thống tim trái/ ĐM phổi

Trong lúc quan sát ĐM chủ dưới, rút ống soi từ từ và xoay ống soi ngược chiều kim đồng hồ. Điều này cho phép quan sát từ TM chủ dưới lên đến nhĩ phải cũng như nhĩ trái, thất trái và ĐM chủ lên. ĐM phổi cũng được quan sát thấy trên cùng màn hình nội soi siêu âm.

BƯỚC 3-2 Phần phân nhánh khí quản

Khi quan sát ĐM phổi về phía đầu dò siêu âm trong lúc rút ống soi, mặt cắt ngang của ĐM phổi phải sẽ xuất hiện. Phần phân chia khí quản được tìm thấy ở vị trí này. Lặp lại việc xoay ống soi ngược chiều kim đồng hồ và theo chiều kim đồng hồ ở vị trí này để quan sát nhiều dải echo tăng âm song song. Điều này cho phép xác định chính xác vị trí phân chia của khí quản.

BƯỚC 4-1 Khí quản

Nếu kéo ống soi từ vị trí phân nhánh khí quản, bạn sẽ có thể xác định được khí quản bằng việc quan sát thấy nhiều dải echo tăng âm song song với nhau.

BƯỚC 4-2 Cửa sổ phổi - chủ (AP Window)

Rút ống soi một cách từ từ để đi theo khí quản về phía trên (bên phải màn hình nội soi). Trong lúc đó, xoay ống soi ngược chiều kim đồng hồ và gập nhẹ ống soi lên trên sẽ quan sát thấy mặt cắt ngang của ĐM phổi phải ở phía bên trái màn hình nội soi và mặt cắt ngang cung ĐM chủ ở phía bên phải màn hình nội soi. Vùng nằm giữa hai mạch máu này gọi là cửa sổ phổi – chủ.

BƯỚC 5 ĐM dưới đòn trái

Tiếp tục rút ống soi để xác định được ĐM phân nhánh từ cung ĐM chủ. Thông thường, nếu xoay ống soi theo chiều kim đồng hồ, đầu tiên sẽ quan sát thấy ĐM dưới đòn trái, sau đó là ĐM cảnh chung trái, ĐM cánh tay – đầu ở bên phải màn hình.

Ⅱ. Quan sát toàn bộ khu vực xung quanh thực quản

ĐM chủ xuống

Sử dụng ĐM chủ xuống là mốc bắt đầu và mốc kết thúc, quan sát toàn bộ xung quanh trung thất phía sau bằng việc xoay ống soi cùng chiều kim đồng hồ hoặc ngược chiều kim đồng hồ. Quá trình này thực hiện ở các độ cao khác nhau để có thể quan sát toàn bộ khu vực trung thất sau.

Hệ thống tim trái

Xoay ống soi theo chiều kim đồng hồ từ ĐM chủ xuống ở trung thất dưới để thu được hình ảnh hệ thống tim trái.

TM đơn, đốt sống

Nếu tiếp tục xoay ống soi theo chiều kim đồng hồ từ vị trí thấy được hệ tim trái thì sẽ xác nhận được TM đơn và đốt sống.

Bí quyết 11

Nội soi siêu âm chọc hút kim nhỏ EUS-FNA đối với hạch trung thất


Khi tiến hành nội soi siêu âm chọc hút kim nhỏ EUS-FNA đối với hạch trung thất, những vị trí có thể tiếp cận được từ đường thực quản bao gồm cả hai phía bên hông khí quản, phía sau khí quản, cũng như hạch ở phía dưới của trung thất (Hình). Việc quan sát và chọc hút những hạch nằm ở phía trước khí quản là rất khó khi thực hiện qua đường thực quản. Chỉ có thể tiếp cận được những hạch rốn phổi xung quanh phế quản chính gần phần phân chia khí quản. Tuy nhiên, với nội soi siêu âm khí phế quản EBUS, bạn có thể tiếp cận được hạch tại mặt trước của khí quản, thậm chí tiếp cận được hạch rốn phổi và bên trong phổi. Nhưng với EBUS, sẽ không tiếp cận được trung thất dưới và cũng khó chọc hút được hạch vùng giữa cung ĐM chủ và ĐM phổi trái (AP Window).

Hình: Phân loại hạch bạch huyết bởi Hiệp hội nghiên cứu ung thư phổi quốc tế

#1      Hố trên xương đòn

#2      Cạnh khí quản trên

#3p    Trung thất trước

#4      Cạnh khí quản dưới

#5      Phía dưới ĐM chủ

#6      Cạnh ĐM chủ

#7      Phía dưới phân chia phế quản

#8      Cạnh thực quản

#9      Dây chằng phổi

#10    Rốn phổi

#11    Liên tiểu thùy

Content Type